Ես չգիտեմ՝ երբ է ծնվել իմ մեջ նկարիչը։ Հնարավոր է այն օրերին, երբ ես լսում էի իմ ծնողների պատմությունները մեր լեռնային կախարդական ծննդավայրի մասին, երբ մանկիկ հասակում վազվզում էի տան շրջակայքով, ուրախանում բազմերանգ թիթեռներով և միջատներով։ Գույն, լույս, երազանք. ահա այն, ինչ ես երազել եմ։ Հողը մի կենդանի էակ է, նա ունի իր հոգին։ Առանց […]

Մարդ  շատ հաճախ չգիտի, պարզապես չի կարողանում որոշել, թե իրոք ում կարող է նմանվել: Մտածում եմ ու զգում եմ, որ ես միայն ինձ եմ նման: Մտածում եմ չգիտեմ, թե որն է սահմանը վեհության և ինչին պետք է ձգտեմ: Յուրաքանչյուր մարդու հոգու խորքում նստած է մի թաքուն պահանջ, ստուգել իր լավն ու վատը, ստուգել ինքն իրեն, […]

Մասնագիտական գրականության մեջ գյուղատնտեսության վերակառուցման և ինդուստրացման գործընթացը կոչվում է «Կանաչ հեղափոխություն»: Այն ԱՄՆ-ում, կանադայում և Մեծ Բրիտանիայում հիմնականում ավարտվել է 2-րդ համաշխարհային պատերազմից առաջ: Զարգացած մյուս երկրներում «Կանաչ հեղափոխություն»-ը տեղի ունեցավ անցյալ դարի 50-60-ական թվականներին: Կարելի փաստել, որ հետինդուստրալ երկրները այսօր գտնվում են մյուս «Կենսատեխնոլոգիական հեղափոխության» փուլում, որը բնութագրվում էկենսատեխնոլոգիայի, ԷՀՄ-ի, բույսերի պաշտպանության բոլորովին […]

Ներկայացված  են տարածքով, բնակչությամբ առաջատար երկրները,  աշխարհի միապետությունները և դաշնային կառուցվածք ունեցող պետությունները: Ցանկության դեպքում կարող եք ներբեռնել  

Կյանքում ամենաթանկ հիշողությունները մեր մանկության  հիշողություններն են, ավելի ճիշտ հուշն այն ամենի հանդեպ ինչն արդեն վաղուց  անցել է: Ասում են՝ երեխան ի  սկզբանե մաքուր թուղթ  է: Եվ այդ  թղթի վրա անջնջելի հետք  են թողնում ծնողները, հետո թերևս ուսուցչիները: Որպես կյանքի նոր փուլի սկիզբ շատ կարևոր է,  թե ինչպիսին է առաջին ուսուցչիը: Ես հիշում եմ իմ […]

    Բարությունը մի լեզու է, որով կաորղ են խոսել համրերը և, որը կարող են լսել խուլերը: Յուրաքանչյուրը, ով իրեն համարում է զգայուն և կարողանում է դժվար իրավիճակում օգնել ուրիշին, կարող է վստահ լինել, որ կապրի մինչև խոր ծերություն: Շատ կարևոր է կյանքում կատարել լավ և բարի գործեր: Երբ մարդ լավ գործ է կատարում, նա […]

Իմ կարծիքով յուրաքանչյուր ոք պիտի լինի հայրենասեր, և ամեն մարդ պետք է լինի պաշտպան հայրենի հողին: Հայրենասիրությունը մարդուն դարձնում է համարձակ և վճռական,երբ հայրենիքը վտանգված է, պետք է գիտակցել,որ անձնական պատասխանատվություն ենք կրում այն ամեն ինչում,ինչ կատարվում է երկրում:Մեր ժողովուրդը իր գոյության բազում դարերի ընթացքում ունեցել է այնպիսի զավակներ,որոնք պատրաստ են եղել զոհաբերել անգամ ամենաթանկը`կյանքը:Միթե […]

Արևի առաջին ճառագաըթների ներքո Մասիսի սպիտակափառ գագաթը փայլում էր վարդագույն շողերով:Փչում էր մեղմ հովիկը ծաղիկները ժպտում էին:Հանդիսավոր բացվոմ էր գարնանային առավոտը Արարատյան դաշտւմ:Լեռները փրփրադեզ ծովերի պես չորս հորիզոնների ափերից ելած՝միտւմ էին իրար գալ և ողողել ողջ դաշտը:Մասիսի սպիտակափառ գագաթը քիչ-քիչ սկսւմ էր հալվել և արևի ճառագայթներից շիկնել:Արևի շողերը Մասիսի գագաթների ետևից կարծես ժպտում էին բոլորին […]

   Սովորաբար «Գիրք կարդալ սիրու՞մ ես» հարցին`  դպրոցականները պատասխանում են ոչ՛ պատճառաբանելով, որ դա ուղղակի պարտականություն է, այն էլ՝ շատ ձանձրալի: Ի վերջո ինչու՞ է  անհրաժեշտ ուշադիր և շատ կարդալ:  Նախևառաջ գիրք կարդալը օգտակար է: Զարգացնում է մտածողությունը: Գիրք կարդալու շատ կարևոր առանձնահատկություններից մեկը հենց սա է: Կարդալիս մենք շատ ենք մտածում՝ փորձելով հասկանալ այս […]

*** Գրականության դասին. – Երեխաներ, ես ձեզ հանձնարարել էի արձակուրդների ժամանակ կարդալ Դերենիկ Դեմիրճյանի «Վարդանանքը»,- հիշեցնում է ուսուցչուհին։ Լռություն։ Տեղից ելնում է Վարդանիկը. – Ընկեր Մարգո, «Վարդանանքը» պետք էր կարդա՞լ։ – Այո, այո։ – Վա՜յ… Բա ես արտագրել եմ։ *** Դպրոցում. -Երեխաներ, հանեք մատիտ և թուղթ:Այսօր մենք կփորձենք նկարել ձի, իսկ

Անձրև,անձրև…ինչքան հոգեհարազատ է այս բառը իմ ականջներին ու շուրթերին…. Ինչքան եմ անձրևի սառը կաթիլների տակ քայլել ու խորհել… Անձրևի ժամանակ մտքերն ինզ հանգիստ չեն տալիս,չեն թողնում մի վարկյան վայելեմ անձրևի սաոը ներկայությունը : Անընդհատ հիշում եմ մանկությունս, հիշում եմ `բոլոր այն խենթ պահերը, որ ապրել եմ, հիշում եմ նաև այն հիմար վեճերը, որի մեջ ընկնում […]

…Առավոտ էր:Քաղաքը դեռ չէր արթնացել:Ընդհանրապես քաղաքը միշտ քնած էր`թե գիշեր,թե ցերեկ:Քնած էին բոլորը:Քնած էր ամեն ինչ:Քնած էին մարդկային հոգիները:Քնած էին շենքերը:Միայն արթուն էր մեկը:Նա պրն.Ճշմարտությունն էր:Նա միշտ արթուն էր:Մեկ միլիոն,թե մեկ ու կես միլիոն տարի էր ապրել:Այլևս չէր հիշում:Տեսել էր նա ամեն ինչ:Աշխարհի ստեղծումից մինչև կրակի հայտնագործումը,դրանից մինչև անիվի հայտագործումը,սրանից մինչև առաջին քաղաքակրթության ստեղծումը և […]

Ամառային արձակուրդներից հետո մի տեսակ  դժվար էր կրկին համակերպվելը խիստ  դասաժամերին ու դպրոցական կարգ ու կանոնին: Կիսաքուն վիճակում դասի հաճախել և մի բան էլ մինչև յոթերորդ դասաժամը մնալ դպրոցում՝ մի փոքրիկ մահի է նման: Մենք՝ աշակերտներս մեր ակտիվությունը ցուցաբերում ենք մինչև հինգերորդ դասաժամը: Դրանից հետո սկսվում է մեր թոռոմած ու ընկճված վիճակը: Ծիծաղելի է նույնիսկ, […]

Մեծ է Գաբրիել Սունդուկյանի դերը մեր հայ դրամատուրգիայի և թատերական արվեստի պատմության մեջ: Նա հանդես է եկել 60-70-ական թվականներին: Սունդուկյանի լավագույն ստեղծագործություններն են «Պեպո», «Քանդած օջախ», «Էլի մեկ զոհ», «Խաթաբալա» և այլն: Այս ստեղծագործություններով նա հռչակ և ժողովրդականություն է ձեռք բերել: 70-ական թվականներին Սունդուկյանի ստեղծագործական աճման ամենանշանավոր արտահայտությունը «Պեպո» կատակերգությունն է: Այն գրված է քննադատական ռեալիզմով: Գաբրիել Սունդուկյանի «Պեպոն» ոչ միայն […]

Եղիշե Չարենցը հանդես է եկել 20-րդ դարի սկզբներին: Նա դարձավ հայ սովետական գրականության սկզբանավորողն ու խոշորագույն դեմքը: Չարենցը հայ գրականությունը հարստացրեց հեղափոխության շնչով ու գաղափարներով, նոր թեմաներով ու ժանրերով: Նա հայ գրականության մեջ ամրապնդեց  սոցիալիստական ռեալիզմի գեղարվեստական մեթոդը և ժամանակակից պոեզիայի հետագա զարգացման նոր ուղիներ բացեց: Չարենցը գրել է տարբեր թեմանրով ստեղծագործություններ, բայց գլխավոր  տեղը […]

Ես այս չարիքի ցավը առաջին անգամ զգացի այն ժամանակ,երբ ինձ,քույրերիս և ծնողներիս բաժանեցին:Այդ բաժանման պատճառը ես այդպես էլ չհասկացա,չնայած որ տարիներ անց  այդ ցավը ես կրկին զգացի,բայց այս անգամ այդ ցավի,այդ չարիքի պատճառը 1915 թվականին կատարված ցեղասպանությունն էր,որի մասին ես կարդացել եմ “1915թ. հայոց ցեղասպանություն” հոդվածում:Հենց  այս ցեղասպանության պատճառով էլ  պանդխտությունը հարազատ է դարձել թե` […]

Հայ գրականությունը հարուստ է մեծն մարդկանցով, ովքեր դարեր շարունակ նպաստել են հայ գրականության զարգացմանը, ովքեր սկզբնավորել, կազմավորել և բարձրացրել են հայ գրականությունը: Օրինակ՝ Հովհ. Թումանյանը, Րաֆֆին, Դերենիկ Դեմիրճյանը, Եղիշե Չարենցը և այլք, իրենց ստեղծագործություններով ամեն մեկը մի նորույթ է մտցրել և ամեն մեկը մեծ գեղարվեստական արժեք է ներկայացնում: Դարեր շարունակ նրանց ստեղծագործությունների հետ են մեծացել […]

Հիշելու գործընթացը կապված է երկարատև հիշողությունից տեղեկության վերականգնման և դրա հետագա ետ “փաթեթավորման” հետ: Եթե կրկնակի “փաթեթավորմանը” խանգարել, կարելի է ազատվել տհաճ հիշողությունն ուղեկցող սևեռուն վախից: Հիշելու և սովորելու նեյրոֆիզիոլոգիական մեխանիզմի գլխավոր իրողությունը հիշողության կոնսոլիդացում (ամրացում) կոչվող գործընթացն է, երբ կարճատև հիշողությունը վերածվում է երկարաժամկետի: Հայտնի է, որ դա ուղեկցվում է ուղեղի բջիջների մոլեկուլյար-գենետիկական ակտիվության […]

Որ գարունները գան ու չգնան, Որ հավերժանան զմրուխտ դրախտով, Որ բեկվի իմ դեմ խորհուրդը մահվան, Որ մարդը ցնծա հավերժի բախտով: Գարունն իր առեղծվածային գույներով պատել էր քաղաքը: Օդը մանկան արցունքի պես պարզ էր ու ջինջ: Հեքիաթային հմայք էր իջել քաղաքի վրա: Մերթընդմերթ անձրևն էր հյուրընկալում քաղաքին` հիշեցնելով տախծի գոյությունը: Բոլորը տխրում էին ու հիշում անցյալի դառն […]

Ալֆրեդ Հիգենսը 47 տարեկան էր: Նա աշխարհի ամենահարուստ մարդկանց հիսնյակին էր պատկանում: Նա ուներ գեղեցիկ կին, քնքուշ երկվորյակ աղջիկներ: 1996 թ. ամռանը Ալֆրեդը պատվիրեց նկար, որտեղ նա և կինը կանգնած են իրենց սիրելի առագաստանավի տախտակամածին: Նկարը շատ կոլորիտային էր, բայց աշխատանքի ավարտից հետո Ալֆրեդի մոտ պատահեց ուղեղի արյունազեղում: Մեկ շաբաթ հետո նրա կնոջը հոսպիտալացրին սուր […]

1895  թվականի մայիսի 7-ին Ռուս ֆիզիկոս ԱլեքսանդրՊապովը հայտնագործեց առաջին ռադիոընդունիչը: Եվ հենց Պապովը մայիսի 7-ին ապացուցեց Ռուս զինվորականներին, որ կարելի է փոխանցել ռադիոհաղորդագրություններ ռուսական նավատորմի և Կռոնշտադի միջև: Դրա համար էլ այդ օրը դարձավ Ռուսաստանում և այնուհետւ Սովետական միությունում “Ռադիոյի օր”. Հետագայում Օլիվեր Լոջը կատարեց փոփոխություններ, իսկ ռադիոհամակարգի առաջին մեծամասշտաբ պրոեկտը 1895 թվականին առաջարկեց Գուլելմո Մարկոնին […]

Աշխարհում ամենահազվադեպ հանդիպող աչքի գույնը մանուշակագույնն է: Մանուշակագույն աչքի գույն ունեն այն մարդիկ, ովքեր ենթարկվել են գենետիկական մուտացիայի: Ծննդից հետո այս մարդիկ ունեն նորմալ աչքի գույն՝ կապույտ կամ մոխրագույն: Բայց հետո վեց ամսվա ընթացքում աչքի գույնը սկսում է փոխվել դեպի մանուշակագույնը: Այս գործընթացը տևում է մոտ վեց ամիս: Սեռական հասւոնացման շրջանում այդ գույնը դառնում է կամ մուգ […]